Główny przegląd wiosenny

Gdy już pogoda ustabilizuje się i będzie wystarczająco ciepło, żeby zajrzeć do uli wykonujemy główny przegląd wiosenny. Temperatura powinna być powyżej 15 stopni i powinno być bezwietrznie.

Ocena aktualnej siły rodziny pszczelej

W czasie tego przeglądu oceniamy aktualną siłę rodziny.
Oceniamy to na podstawie plastrów obsiadanych przez pszczoły. Rodziny bardzo silne zajmują:

• 6 plastrów Dadanta
• 8 plastrów warszawskich poszerzanych
• 8 wielkopolskich
• 10 warszawskich zwykłych

Rodziny średnie obsiadają:

• 4-5 – plastrów Dadanta lub warszawskich poszerzonych
• 6-7 – plastrów wielkopolskich lub warszawskich zwykłych

Oczywiście mówimy to o plastrach obsiadanych na „czarno”.

Rodziny które będą obsiadały mniejsza liczbę plastrów kwalifikujemy jako słabe.
Taki podział rodzin ułatwi nam późniejszą pracę.
Najczęściej rodziny słabe łączymy z innymi rodzinami słabymi aby stworzyć im lepsze warunki rozwoju. Rodziny średnie stymulujemy do rozwoju. Rodziny silne zaś będą wymagały poszerzenia gniazda – pod koniec kwietnia może się tutaj już pojawić nastrój rojowy.

Ocena czerwiu i jakości matki

Kolejnym punktem jaki sprawdzamy podczas przeglądu wiosennego jest ocena czerwiu i jakości matki. W silnych rodzinach czerw znajduje się przynajmniej na połowie plastrów, zaś połowę ilości czerwiu powinny stanowić larwy i jajeczka. Jeśli w ulu będzie tylko czerw kryty, zwracamy uwagę na zachowanie pszczół. To może być oznaką straty matki. W takim wypadku pszczoły są niespokojne i podrażnione, mrowią i głośna bzyczą, bardzo gwałtownie reagują na jakiekolwiek stukniecie w ul.

Czerwiu otwartego może też brakować z powodu niedoboru pokarmu, słabej siły matki lub też niekorzystnych warunków pogodowych. Tak więc musimy wykluczyć te przyczyny. Najlepiej w takich wypadkach jest znaleźć matkę. Gdy matka jest w ulu to rodzina jest spokojna, pszczoły nie biegają po całym ulu. Gdy stwierdzimy obecność matki ale w gnieździe nie będzie jajeczek i czerwiu otwartego to takiej rodzinie trzeba podać pokarm a gniazdo ścieśnić i ocieplić. Po kilku dniach powinien pojawić się czerw.

Dobrą matkę poznajemy nie tylko po ilości czerwiu ale też po jego wyglądzie i ułożeniu na ramce.

Prawidłowy czerw jest zwarty. Matka składa jajka do komórek, zaczynając od środka plastra, po elipsie. Na skraju powinny więc znajdować się jajeczka lub larwy. Oczywiście jeśli na takim plastrze jest jeszcze wolne miejsce. Zdarza się i tak, że matka zaczerwi wszystkie komórki na ramce.

Czerw rozstrzelony to znak, że matka jest słaba i kwalifikuje się do wymiany lub połączenia z inna słabą rodziną ale z taką, w której matka czerwi prawidłowo.
Czerw garbaty jest oznaką tego, że matka strutowiała lub w rodzinie nie ma matki ale są tylko trutówki fizjologiczne. Trutówki składają po kilka jaj do komórek i przyklejone są nie do dna komórki ale do jej ścianek.

Matkę strutowiałą wymieniamy natychmiast na inną lub taką rodzinę łączymy z inną. Gdy w rodzinie występują trutówki to jest większy problem. Taka rodzina nie przyjmie nowej matki. Są sposoby na połączenie takiej rodziny z inną ale to już jest inny temat. W każdym wypadku rodzinie trzeba natychmiast pomóc. Taka rodzina szybko traci siłę i jest podatna na rabunki i choroby. Kończy się to spadkiem rodziny.

Ocena stanu zapasów rodziny

Przy przeglądzie oceniamy też ilość zapasów. Przyjmuje się że 1 dcm3 obustronnie zasklepionego plastra z pokarmem wazy około 0,3 kg. Pokarmu rodzinie pszczelej powinno wystarczyć do pierwszego większego pożytku. Rodzina na własne potrzeby zużyje w ciągu miesiąca około 5-8 kg w zależności od liczby pszczół. Dlatego też, przy przeglądzie dokonywanym w połowie kwietnia, pokarmu w silnej rodzinie powinno być minimum 7-8 kg. Żelazny zapas to 4-6 kg.

Oprócz pokarmu węglowodanowego do prawidłowego rozwoju rodziny potrzebują pokarmu białkowego – a wiec pyłku kwiatowego. Jeśli w okolicy naszej pasieki nie ma kwitnących wierz czy klonów, rodziny powinniśmy podkarmić pyłkiem.

Regulacja wielkości gniazda

Podczas przeglądu regulujemy wielkość gniazda. Jeśli w rodzinie są plastry nieobsiadane przez pszczoły, należy wyjąć je z ula lub przesunąć za zatwór. Ciasne gniazdo na wiosnę dobrze wpływa na tempo rozwoju rodziny pszczelej. W silnych rodzinach, jeśli czerw będzie na przedostatniej ramce możemy dołożyć ramkę lub dwie z suszem. Nowe plastry wstawiamy między skrajne plastry z czerwiem a plastry okrywowe z pokarmem.

Dzięki temu nie doprowadzimy do nadmiernego ochłodzenia czerwiu i nie będziemy obciążać pszczół nadmierną praca potrzebną na ogrzanie gniazda. Poza tym pszczoły mogłyby potraktować takie ramki jako przegrodę i mogłyby wejść w stan rojowy. Takie ramki mogłyby też być przegroda ograniczającą matkę.